Nadat een van zijn aios een burn-out had gekregen, ontwikkelde Peter Mensink, opleider MDL in het MST, een vitaliteitsmeter.
Peter Mensink is nu 6 jaar opleider MDL in het MST. Enige tijd geleden had een van zijn aios klachten die bleken te berusten op een burn-out. ‘Uiteindelijk is dat goed gekomen maar het nam alles bij elkaar ongeveer 1 jaar! Ik realiseerde me naderhand: dat hadden we misschien eerder kunnen zien aankomen. Want als je eenmaal de echte verschijnselen ziet, ben je te laat.’
Door er gericht aandacht aan te besteden ben je er gewoon eerder bij
Samen met de aios, de makers van het portfolio VREST en collega’s in het MST ontwikkelde hij een soort Vitaliteitsmeter in VREST. Daarmee toetsen ze op vaste momenten hoe een aios ervoor staat. Aios vullen de vitaliteitsmeter de eerste helft van de opleiding 4 x per jaar in. Daarna wat minder frequent. Zo kunnen ze zelf en hun opleider de ontwikkeling volgen. Nadat de aios de meter heeft ingevuld, rolt daar een score uit. De opleider krijgt niet de antwoorden op de vragen maar alleen de score. Op basis daarvan gaan opleider en aios in gesprek.
Een signaal
De aanpak is daarmee niet zo zeer een aanpak tegen burn-out maar een instrument om vroege verschijnselen ervan te signaleren.
‘Eigenlijk zijn er twee werkzame bestanddelen,’ zegt Mensink, ‘door er gericht aandacht aan te besteden en het te benoemen in voortgangsgesprekken, ben je er gewoon eerder bij. Bovendien maakt het aios bewust van hun “roze bril”. Als je een nachtje slecht slaapt is dat helemaal niet zo erg. Maar als je langere tijd slecht slaapt en je denkt: het hoort erbij, het komt wel goed, dan is dat mogelijk een probleem.’
Een flinterdunne scheidslijn
Dat roept de vraag op: in hoeverre willen aios eraan? Mensink: ‘We hebben aios natuurlijk meegenomen in het traject. Aios begrijpen dat het voor henzelf en voor de groep verstandig is om goed voor zichzelf te zorgen. Maar feit is dat er nog steeds enigszins een taboe op rust. Je geeft liever niet toe dat het je af en toe gewoon te veel wordt. Ik begrijp dat wel. Omgaan met piekbelasting hoort nu eenmaal bij het vak. Het blijft een flinterdunne scheidslijn: wanneer moet je gewoon even doorzetten en wanneer zeg je ‘Ho!’ Overigens: ikzelf leer er ook van. Bijvoorbeeld dat aios verschijnselen heel goed voor hun opleiders kunnen verbergen.’
Mensink en zijn collega’s hebben de Vitaliteitsmeter als pilot in 2020 uitgeprobeerd. Maar 2020 was een bijzonder jaar. En bovendien bleek het nog een heel karwei om de lijst in te vullen en aan de opleider toe te sturen. In het voorjaar van 2021 gaan ze samen met neurologie, cardiologie en reumatologie deze nieuwe versie uitproberen.
